Παύλιανη: Η μαγεία της ησυχίας της φύσης

«Νάντια, καλώς ήρθες. Αυτά είναι τα κλειδιά της καμπίνας σου. Στο εξής, μπορείς να νιώθεις ότι βρίσκεσαι στο σπίτι σου», μου λέει η Αγγελική Ευθυμιάδη καθώς με υποδέχεται στην είσοδο του Pavliani4rest στην Κάτω Παύλιανη. Το θέαμα που αντικρίζω, τέσσερις καμπίνες αλπικού τύπου, κρυμμένες μέσα στο ελατόδασος, επιβεβαιώνει πλήρως την υπόσχεση που δίνει το όνομα του καταλύματος.

Ο ήλιος έχει αρχίσει να δύει. Τα μοβ και τα πορτοκαλί χρώματα ντύνουν τον ουρανό, ενώ στο βουνό κυριαρχεί το βαθύ πράσινο. Οι κελαηδιστοί ήχοι της ημέρας δίνουν πια τη θέση τους στα μυστήρια ακούσματα της νύχτας.

Βρισκόμαστε στην Παύλιανη Φθιώτιδας, η οποία ξεκουράζεται στα 1.040 μ. υψόμετρο, ανάμεσα στο δάσος του Εθνικού Δρυμού Οίτης και στις βουνοπλαγιές του Παρνασσού και της Γκιώνας. Τα σύγχρονα και παραδοσιακά καταλύματα μέσα στο δάσος, το σπιτικό φαγητό, οι φιλόξενοι κάτοικοι και το φυσικό κάλλος της Οίτης συνθέτουν το ιδανικό σκηνικό για μια σύντομη ανάπαυλα μετά τις γιορτινές ημέρες. 

Η διαμονή ως ξεχωριστή εμπειρία 

Η Παύλιανη, με το φημισμένο πάρκο της, βρίσκεται στις πρώτες επιλογές των ψαγμένων ταξιδευτών. Είτε επιθυμείτε να ησυχάσετε από τον θόρυβο της πόλης είτε να επιδοθείτε σε φυσιολατρικές δραστηριότητες, προσφέρει απλόχερα και τα δύο. Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο ότι η μαγεία του τόπου έχει κερδίσει ανθρώπους οι οποίοι ήρθαν ως περαστικοί για να εγκατασταθούν τελικά εδώ ή να ξεκινήσουν επαγγελματικά εγχειρήματα στην περιοχή.

Ο Στέλιος Αγαπίου, ιδιοκτήτης του φρέσκου Pavliani4rest, είναι ένας από αυτούς. «Όλα ξεκίνησαν από ένα ξαφνικό ταξίδι με την οικογένειά μου στην Παύλιανη στα τέλη του Αυγούστου. Μαγευτήκαμε από το ήσυχο, φροντισμένο, καλλιτεχνικό χωριό και τα επιβλητικά έλατα. Όταν ανακαλύψαμε και το πάρκο, συνειδητοποιήσαμε ότι αυτό είναι το χωριό που τα παιδιά μας θα αποκαλούν δικό τους». Έτσι, μέσα σε έναν χρόνο και με πολλή αγάπη, δημιούργησαν τα cabins, με σκοπό οι επισκέπτες να νιώσουν όσα και οι ίδιοι.

Πράγματι, η γαλήνη στο Pavliani4rest είναι το κυρίαρχο συναίσθημα που σε κατακλύζει. Αρχιτεκτονικά, οι ξύλινες A-frame καμπίνες είναι μοναδικές στην Ελλάδα. Κατασκευάζονται κομμάτι-κομμάτι, διαθέτουν υψηλής ποιότητας υλικά και άριστη μόνωση, ενώ προσαρμόζονται αρμονικά σε οποιοδήποτε φυσικό περιβάλλον, τηρώντας τις αρχές της αειφορίας. Τα πάντα λειτουργούν με εφαρμογές και κινητό, προσφέροντας άνεση και ευκολία. Κυρίως όμως, φέρνουν τον ταξιδιώτη πιο κοντά στη φύση. Η αίσθηση της ιδιωτικότητας και της ηρεμίας στον χώρο είναι βασικά στοιχεία της διαμονής.

Μπορείτε να απολαύσετε την εξωτερική πισίνα και το τζάκι, το εσωτερικό ιδιωτικό τζακούζι, τη σάουνα και τη vintage σόμπα, ενώ όταν ανοίγετε την πόρτα σας, βλέπετε να απλώνεται μπροστά σας μια αγκαλιά έλατα. Μην ξαφνιαστείτε αν το βράδυ κάνει βόλτα εκεί γύρω καμιά αλεπουδίτσα. Και αν έχετε όρεξη για περιπέτεια, υπάρχει ιδιωτική είσοδος για το παρκάκι της Παύλιανης, που από την καμπίνα σας οδηγεί κατευθείαν μέσα στο πυκνό δάσος. 

Στην ίδια φιλοσοφία κινείται και το θρυλικό Vasilikia Mountain Farm & Retreat. Πρόκειται για ένα φιλόξενο ορεινό καταφύγιο με ζώα και ευφάνταστα σπιτάκια, σε ύφος ράντσου Βόρειας Αμερικής, με διακοσμητικές επιρροές αγροικίας αγγλικής και ευρωπαϊκής υπαίθρου. Ένα μικρό χωριό μέσα στο χωριό, προστατευμένο από τα βλέμματα των περαστικών, που υπόσχεται στιγμές φυσιολατρικής χαράς με αυθεντικότητα.

«Η καταγωγή μας είναι από ένα ορεινό κτηνοτροφικό χωριό της Δυτικής Μακεδονίας. Η φάρμα ήταν και παραμένει το οικογενειακό καταφύγιο εκτός πόλης. Την τελευταία δεκαετία εξελίχθηκε σε ορεινό resort και για επισκέπτες. Μάθαμε να αγαπάμε τη φύση και τα ζώα από μικροί, είτε από τις καλοκαιρινές διακοπές στο χωριό είτε από ταξίδια στην Ελλάδα και στον κόσμο. Το αγρόκτημα αποτέλεσε τον καμβά για να σχηματιστούν οι εικόνες και το ολοκληρωμένο πλαίσιο, μέσα στο οποίο θέλω να ζω», αναφέρει ο Σταύρος Τζιούφας, ιδιοκτήτης της Βασιλικιάς, καθώς με καλωσορίζει με το καουμπόικο καπέλο και το φιλικό χαμόγελό του.

Ο ίδιος μένει τον περισσότερο καιρό στην Παύλιανη. «Ο συνδυασμός των ανέσεων και του φυσικού περιβάλλοντος αποτελεί μια ισορροπημένη συνθήκη διαβίωσης. Οι ήχοι του δάσους είναι σάουντρακ και οι αλλαγές του καιρού ντοκιμαντέρ», σχολιάζει. 

Το μοναδικό στη Vasilikia είναι οι επιρροές από άλλες περιοχές του κόσμου, όπως αποτυπώνονται στις κατοικίες και τις βιώσιμες εγκαταστάσεις της φάρμας, η φυσική τους ένταξη στον χώρο και το περιβάλλον, η συμβίωση με τα ζώα. Στις κατασκευές χρησιμοποιούνται ντόπια ξυλεία, πέτρες, υλικά και μάστορες από την περιοχή. Τα πάντα είναι χειροποίητα και custom-made. Επίσης, το αποτύπωμα στο περιβάλλον είναι σχεδόν μηδενικό.

Στο πλούσιο και χωριάτικο, βουνίσιο πρωινό, που σερβίρεται στο cozy tavern lodge –όπου μπορείτε, επίσης, να απολαύσετε το ποτό σας και παιχνίδια δίπλα στην ξυλόσομπα– θα δοκιμάσετε καθημερινά τα φρέσκα αβγά και το γάλα από τη φάρμα, δεκάδες είδη καρπών, φρούτων και κηπευτικών, σπιτικές μαρμελάδες από τους ανθρώπους του αγροκτήματος, ντόπιο μέλι, ζεστό ζυμωτό ψωμί από τον κοντινότερο φούρνο και την ανεπανάληπτη φέτα του βοσκού από τον Παρνασσό. Ο σεφ χρησιμοποιεί πρώτες ύλες από τη Vasilikia και τις συνδυάζει με τα καλύτερα υλικά από την ντόπια αγορά. 

Ξυπνήστε την αυγή με τους ήχους της πρωινής βροχής και της παρέας από κοτούλες, πάπιες, γαλοπούλες και φραγκόκοτες που κυκλοφορούν ελεύθερα έξω από το εμβληματικό Airstream Land Yacht ή το Buffalo Hut. Θαυμάστε τα άλογα της φάρμας που τρέχουν στο δάσος, τα προβατάκια και τα κατσικάκια που σε επεξεργάζονται με περιέργεια όσο πλησιάζεις το πετρόχτιστο μαντρί τους. Κάντε μια βόλτα στο κλειστό γυάλινο θερμοκήπιο και το αλπικό εκκλησάκι.

Λίγο πριν νυχτώσει, ανεβείτε στο παρατηρητήριο 20 μέτρων και θαυμάστε την πανοραμική θέα από τα βουνά μέχρι τη θάλασσα, όσο το φεγγάρι καταλαμβάνει τη θέση του στον ουρανό. Κάπως έτσι πραγματώνεται η συμβίωση του ανθρώπου με τη φύση.

Περιπέτεια στο πάρκο αναψυχής της Παύλιανης

Ένα από τα φυσικά αξιοθέατα της Παύλιανης είναι το παρκάκι της, το οποίο αποτελεί πόλο έλξης ταξιδιωτών από όλη την Ελλάδα. Βρίσκεται μεταξύ της Κάτω και της Άνω Παύλιανης, μέσα στο αισθητικό δάσος, στα όρια του Εθνικού Δρυμού Οίτης. «Το πάρκο της Παύλιανης ή “βρύση του Λιάγκα” προσφέρει μια ολοκληρωμένη βόλτα στο βουνό, με διάφορες παρεμβάσεις και κατασκευές, που μετατρέπουν την πεζοπορία σε ευχάριστη και διασκεδαστική εμπειρία», εξηγεί η εκπαιδευτικός Μαρία Λιάγκα. Με πληροφορεί ότι το πάρκο δημιουργήθηκε σχεδόν 30 χρόνια πριν, από τους τότε νέους της Παύλιανης, οι οποίοι έψαχναν έναν εναλλακτικό τρόπο διασκέδασης.

Η υλοποίηση του έργου οφείλεται αποκλειστικά στην προσπάθεια των κατοίκων, η οποία πραγματοποιήθηκε με σεβασμό στη φύση και με χωράφια που παραχώρησαν οι ίδιοι. Το πάρκο χωρίζεται σε δύο ενότητες και διαδρομές 6 χλμ. Η μουσική γέφυρα σηματοδοτεί την έναρξη του μονοπατιού. Από εκεί, ακολουθείτε τον Ασωπό ποταμό και περπατάτε κάτω από τον πυκνό ίσκιο που δημιουργούν τα πλατάνια, τα σφενδάμια, οι καρυδιές και οι καστανιές.

Το υγρό χώμα και η νοτισμένη βλάστηση μοσχοβολούν, τα επιβλητικά έλατα σάς προστατεύουν και οι σπάνιοι σχηματισμοί δέντρων συνθέτουν ένα μυστηριακό τοπίο που χορεύει στον ήχο των τρεχούμενων νερών. Φαίνεται ότι η Παύλιανη είναι ένας τόπος που αγαπούν οι νεράιδες.

Στην καρδιά του επιβλητικού ελατοδάσους έχουν τοποθετηθεί αιώρες, ένα γήπεδο river volley, πάγκοι για πικνίκ και ένα συναρπαστικό χειροκίνητο τελεφερίκ πάνω από τον ποταμό. Σε όλη τη διαδρομή θα προβληματιστείτε με ποίηση και θα γελάσετε με αστεία και λογοπαίγνια, που είναι γραμμένα παντού κατά μήκος του μονοπατιού.

Αξίζει να προσεγγίσετε τη θέση «Θρόνος του Δία», από την οποία το βλέμμα φτάνει μέχρι τον Μαλιακό κόλπο. Για να ολοκληρώσετε τις κυκλικές διαδρομές, θα χρειαστείτε, περίπου, τέσσερις ώρες. Η αίσθηση του να αφήνεσαι ελεύθερος στη φύση και η προσέγγιση του βουνού ως διαφορετικού τρόπου διασκέδασης είναι μια φιλοσοφία που αξίζει να συλλογιστείτε. 

Ένας πολύχρωμος καμβάς φιλοξενίας 

Μετά το πάρκο αναψυχής ξεκινά ο δρόμος για την Άνω Παύλιανη. Αφού ανεβείτε τη μεγάλη ανηφόρα, θα ξεδιπλωθεί μπροστά σας ένας καμβάς από ζωγραφισμένους τοίχους, κάδους και πολύχρωμες πινακίδες, σκηνικό που διαμορφώνεται, ήδη, από την Κάτω Παύλιανη. «Οι κάτοικοι του χωριού δέχτηκαν να γίνουν παρεμβάσεις στα σπίτια και στους κήπους τους, για να τα ζωγραφίσουμε και να αποτυπώσουμε στιχάκια και αποφθέγματα», σημειώνει η κυρία Λιάγκα, η οποία ξεκίνησε αυτό το δημιουργικό εγχείρημα από αγάπη για το χωριό του πατέρα της.

Στην πλατεία, θα συναντήσετε την εκκλησία του Αγίου Αθανασίου με το ξυλόγλυπτο τέμπλο και το περίφημο πετρόχτιστο καμπαναριό που χρονολογείται από το 1868. Επιπλέον, μπορείτε να αφιερώσετε λίγο χρόνο στο Κέντρο Ενημέρωσης του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Οίτης, που στεγάζεται στο παλιό πέτρινο Δημοτικό Σχολείο της Παύλιανης. Στην ειδικά διαμορφωμένη αίθουσά του, θα μάθετε για την πλούσια βιοποικιλότητα της Οίτης, η οποία χαρακτηρίστηκε Εθνικός Δρυμός το 1966. 

Δραστηριότητες και κοντινές εξορμήσεις

Σίγουρα, αξίζει να εξερευνήσετε τα μυστικά της περιοχής. Επισκεφθείτε τα Πυρά του Ηρακλέους (1.800 μ.), όπου σώζονται ερείπια, βωμός και κίονες δωρικού ναού του 3ου αιώνα π.Χ., αφιερωμένου στον Ηρακλή, ο οποίος, σύμφωνα με τον μύθο, ανέβηκε στην κορυφή της Οίτης για να σωθεί από τον δηλητηριασμένο χιτώνα και αποθεώθηκε. Θα φτάσετε πιο εύκολα από το μονοπάτι που ξεκινά από το χωριό Πυρά.

Για τους λάτρεις των χειμερινών δραστηριοτήτων, το Καταφύγιο Οίτη είναι ένας εναλλακτικός παράδεισος, τοποθετημένος σε ένα καταπράσινο διάσελο σε υψόμετρο 1.240 μ., δέκα λεπτά από την Παύλιανη. Μπορείτε να απολαύσετε το ζεστό σας ρόφημα στο σαλέ συνοδεύοντάς το με ολόφρεσκα τοπικά προϊόντα, αλλά και να χορτάσετε περιπέτεια.

Επιλέξτε ποδήλατο βουνού, ελεύθερο σκι και snowboard, πεζοπορία με χιονοπέδιλα και ορειβατικό σκι, έλκηθρα και βόλτες με snowmobile σε ειδικές διαδρομές στο δάσος με προορισμό την κορυφή Πυργάκι (1.600 μ.) ή cat ski στα χιονισμένα οροπέδια της Οίτης.

Η νυχτερινή εκδρομή με snowmobile κάτω από το φως του φεγγαριού είναι ανεπανάληπτη και η γοητεία της Παρνασσίδας (Γκιώνα, Βαρδούσια, Οίτη, Παρνασσός) κόβει την ανάσα. Ωστόσο, αν αναζητάτε μεγαλύτερες πίστες, το χιονοδρομικό κέντρο του Παρνασσού στη Φτερόλακκα απέχει μία ώρα από την Παύλιανη.

Ο Σταμάτης Τραχανάς, ιδιοκτήτης του Καταφυγίου Οίτη, με ενημερώνει σχετικά με το δίκτυο μονοπατιών που έχουν δημιουργήσει στο βουνό εδώ και 17 χρόνια. Τα ονόματα των μονοπατιών, όπως «Εισαγωγή στην περιπέτεια», «Καλή χώνεψη» κ.ά., συμβαδίζουν με το χιούμορ των κατοίκων της Παύλιανης. «Το δίκτυο είναι, περίπου, 30 χλμ. Το μεγαλύτερο, ομορφότερο και πιο απαιτητικό είναι το μονοπάτι “Από την ξεθέωση στην αποθέωση”. Το ονομάσαμε έτσι λόγω του μύθου για τον Ηρακλή. Θα χρειαστείτε πέντε ώρες για να το ολοκληρώσετε».

Στις δημοφιλέστερες διαδρομές συγκαταλέγεται η ανάβαση από την Παύλιανη στην Καταβόθρα. Από τη συνοριακή γραμμή του νομού Φθιώτιδας διέρχεται, επίσης, το ευρωπαϊκό μονοπάτι μεγάλων διαδρομών Ε4. Για τους μυημένους στα μονοπάτια μεγάλων αποστάσεων, το «Μονοπάτι Εθνικής Αντίστασης» σηματοδοτήθηκε πέρσι και είναι ιδανικό για διανυκτέρευση στο βουνό. Θα χρειαστείτε τρεις ημέρες. 

Αν έχετε χρόνο, πραγματοποιήστε μια βόλτα μέχρι τις πηγές του Μόρνου. Η ομώνυμη τεχνητή λίμνη –είναι ενταγμένη στο δίκτυο Natura 2000 και από αυτήν πίνει νερό η Αθήνα– περιβάλλεται από πανύψηλα βουνά γεμάτα έλατα και στις όχθες της είναι χτισμένα μικρά χωριουδάκια, προσφέροντας ένα πανέμορφο τοπίο. 

Επιπλέον, οι γύρω οικισμοί αποτελούν μια καλή ευκαιρία για απόδραση. Επισκεφθείτε την πετρόχτιστη Στρώμη για τον καταρράκτη και το πέτρινο τοξωτό γεφύρι στον παραπόταμο του Μόρνου, το Ρινόρεμα. Το γραφικό χωριό Αθανάσιος Διάκος, από την άλλη, αποτελεί κλασικό σταθμό για πεζοπόρους και ορειβάτες, που αναζητούν καλό φαγητό και πεζοπορικές διαδρομές προς τα Βαρδούσια.

Τέλος, το φαράγγι του Ασωπού, με την πυκνή βλάστηση, τις σπηλιές και τα εντυπωσιακά βράχια, διακρίνεται για το φυσικό κάλλος και τη γραφικότητά του. Η ενδιαφέρουσα και εύκολη διαδρομή «Μονοπάτι των Σιδηροδρομικών» θα σας αποζημιώσει.

Παυλιανίτικες γεύσεις & σουβενίρ

Μπαίνοντας στην Άνω Παύλιανη, κάντε μια στάση στη «Μαγική Αυλή της Έμμυς» για γιαγιαδίστικο φαγητό. Η Έμμυ Ρεντζοπούλου αναβιώνει συνταγές της γιαγιάς της, προσφέροντας εξαιρετικές χειροποίητες πίτες, μαγειρευτά και γλυκά εδέσματα. Στην πλατεία του χωριού, θα φάτε καλό ντόπιο κρέας στην ταβέρνα «Ο Πρόεδρος», ενώ αν επιθυμείτε σπιτικό φαγητό από τα χεράκια της «μαμάς», «Η Λίτσα» είναι το γευστικό σας καταφύγιο. Η κυρία Λίτσα συνεχίζει αεικίνητη την παράδοση των γονιών της στην ταβέρνα και αντιμετωπίζει τους πελάτες σαν παιδιά της. Το φρέσκο σπιτικό της τυρόψωμο είναι μια έκρηξη απόλαυσης, ενώ η μοσχαρόσουπα θα απαλύνει τις αισθήσεις σας. Και αν θέλετε καλή παρέα σε ένα ζεστό μπαράκι, το στέκι για ποτό και καλή μουσική είναι το «Μπαράκι» της Ρεβέκκας, η οποία άφησε το Παγκράτι και σας υποδέχεται πλέον στο χωριό των παιδικών της χρόνων. 

Φεύγοντας από την Παύλιανη, μην παραλείψετε να γεμίσετε τις αποσκευές σας με τοπικά καλούδια, φτιαγμένα από τους ντόπιους με αγάπη για τον πλούτο της γης τους. Μεταξύ άλλων προμηθευτείτε λικέρ κράνο, τσάι του βουνού και ρίγανη Οίτης, χειροποίητα ζυμαρικά, μέλι ελάτης, γλυκό του κουταλιού κάστανο και καρυδάκι.

Στην Άνω Παύλιανη αναζητήστε το «Μαγαζάκι». Στην είσοδο του πάρκου αναψυχής, βουτήξτε στα «Παυλιανίτικα καλούδια» της Ράνιας Κεραμάρη και στην Κάτω Παύλιανη ανακαλύψτε τις μαγικές χειροποίητες δημιουργίες του «Little fluffy cloud». 

Αφήνοντας πίσω την ησυχία της φύσης και ανθρώπους που έγιναν φίλοι, σκέφτομαι τη φράση του Χένρι Ντέιβιντ Θόρω, «Ο παράδεισος είναι τόσο κάτω από τα πόδια μας όσο και πάνω από τα κεφάλια μας». 

Ευχαριστίες

Ευχαριστούμε θερμά τη Λέττα Κρέτσα, μέλος του τοπικού συμβουλίου της Παύλιανης, για την αμέριστη βοήθειά της στο ρεπορτάζ.