• Το μινωικό ανάκτορο της Κνωσού (τηλ. 28102-31940) απέχει από την πόλη του Ηρακλείου μόλις 6 χλμ. μέσω της λεωφόρου Κνωσού. Ο γνωστότερος και σπουδαιότερος αρχαιολογικός χώρος της Κρήτης, όπου αναπτύχθηκε ένας από τους σημαντικότερους πολιτισμούς του κόσμου, ανακαλύφθηκε από τον αρχαιοδίφη Μίνωα Καλοκαιρινό, αλλά ανασκάφηκε συστηματικά από τον σερ Άρθουρ Έβανς και την ομάδα του, πριν και μετά τον Α’ Π.Π. Ο αρχαιολογικός χώρος είναι εκτεταμένος, με την Αίθουσα του Θρόνου, το Ιερό των Διπλών Πελέκεων και το Μεγάλο Κλιμακοστάσιο να τραβούν, μεταξύ άλλων, την προσοχή των επισκεπτών.
Το δεύτερο σημαντικότερο μινωικό ανάκτορο της Κρήτης είναι η Φαιστός (τηλ. 28920 42315), στο νότιο κομμάτι του Ηρακλείου, κοντά στα πανέμορφα χωριά της Μεσαράς όπως είναι ο Σίβας και ο Κουσές. Η εξαιρετική στρωματογραφία της Φαιστού παρέχει πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με τις διαφορετικές φάσεις του μινωικού πολιτισμού. Οι ανασκαφές της Φαιστού ξεκίνησαν στην αυγή του 20ού αιώνα και έφεραν στο φως πολύτιμα ευρήματα.
Σημαντικός είναι και ο αρχαιολογικός χώρος της Γόρτυνας (τηλ. 28920-31144), πρωτεύουσας της Κρήτης και της Κυρηναϊκής κατά τα ρωμαϊκά χρόνια, στην ενδοχώρα της Π.Ε. Ηρακλείου. Ένας ακόμη αρχαιολογικός χώρος με κατοίκηση από την αρχαιότητα είναι τα Μάταλα, στον όρμο της Μεσαράς, απέναντι από τα νησάκια Παξιμάδια, που έγιναν γνωστά τη δεκαετία του ’60, λόγω της έλευσης των «παιδιών των λουλουδιών». Οι σπηλιές στην παραλία των Ματάλων θεωρείται ότι τα αρχαία χρόνια χρησιμοποιήθηκαν σαν κατοικίες και τάφοι.
• Ένα ακόμα πολιτιστικό κύτταρο που αποτίνει φόρο τιμής σε έναν μεγάλο Ηρακλειώτη λογοτέχνη είναι το Μουσείο Καζαντζάκη (τηλ. 28107-41689), στο χωριό Μυρτιά (πρώην Βαρβάροι), 16 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της πόλης του Ηρακλείου. Το μουσείο αποκαλύπτει πτυχές από τη ζωή και το έργο του Καζαντζάκη, μέσα από προσωπικά του αντικείμενα. Εδώ θα δείτε και μια συλλογή από βιβλία του, τα οποία μεταφράστηκαν και κυκλοφόρησαν σε χώρες όλου του κόσμου. Η επιλογή της Μυρτιάς δεν ήταν τυχαία, αφού από εδώ καταγόταν ο πατέρας του Καζαντζάκη, Καπετάν Μιχάλης.
