Από τα cocktail bars της Κασσάνδρας και τα μακεδονίτικα αρχοντικά της Αρναίας μέχρι τις αμμουδιές της Σιθωνίας, Το σπήλαιο των Πετραλώνων και το κοινοβιακό μοναστήρι της Ορμύλιας, η Χαλκιδική είναι ένας προορισμός με πραγματική ποικιλομορφία.
Πρώτο πόδι της Χαλκιδικής είναι η Κασσάνδρα, που έχει τη φήμη ενός πολύβουου καλοκαιρινού προορισμού, με παραθαλάσσια resorts και cocktail bars στην ακροθαλασσιά. Όμως, αν ψάξετε, θα βρείτε κι εδώ ήσυχες γωνιές. Καμάρι της Κασσάνδρας είναι η Άφυτος, ένα πολύχρωμο χωριό που ατενίζει τη Σιθωνία, με πετρόχτιστα σπίτια και φανατικούς επισκέπτες.
Τα Λουτρά της Αγίας Παρασκευής (τηλ. 23740-71358), με εξωτερική και εσωτερική πισίνα με ιαματικό θαλασσινό νερό, ατομικές μπανιέρες, σάουνα, χαμάμ και υδρομασάζ, προσφέρονται για εκδρομές ευεξίας. Εξαιρετικός είναι ο πύργος της Σάνης, του 1543, που χτίστηκε για την προστασία της ευρύτερης περιοχής, η οποία λειτουργούσε ως μετόχι της μονής Σταυρονικήτα του Αγίου Όρους.
Στην Ποτίδαια, το πιο σημαντικό «αξιοθέατο» είναι η διώρυγα που διανοίχθηκε κατά την αρχαιότητα, ενώνοντας τον Θερμαϊκό με τον Τορωναίο κόλπο και η οποία υπάρχει ακόμη. Βουτήξτε στις παραλίες πέριξ της Αφύτου, στο οργανωμένο Πευκοχώρι, στον Γλαρόκαβο, στις παραλίες του Ποσειδίου, στη Χελώνα και τη Σάνη.
• Η Σιθωνία, το δεύτερο πόδι της Χαλκιδικής, είναι ο παράδεισος των κατασκηνωτών, με τεράστια παράδοση στο οργανωμένο, κυρίως, κάμπινγκ. Στην καρδιά της Σιθωνίας υψώνεται το όρος Ίταμος ή Δραγουντέλη, με σπάνια είδη ελατόδεντρων στην κεντρική δασική ζώνη. Στις πλαγιές του είναι χτισμένος ο Παρθενώνας, ένας πετρόχτιστος διατηρητέος οικισμός. Μεταπολεμικά ο Παρθενώνας εγκαταλείφθηκε από τους κατοίκους του, οι οποίοι αναζήτησαν δουλειά στον τουριστικό Νέο Μαρμαρά. Πλέον, μετά την αποκατάσταση πολλών κτιρίων, έχει μετατραπεί και ο Παρθενώνας σε ορεινό θερινό θέρετρο, με σήμα κατατεθέν την ταβέρνα του Paul (τηλ. 6946-052979). Η παλιά Νικήτη είναι το έτερο παραδοσιακό χωριό της Σιθωνίας. Βουτήξτε στη Βουρβουρού, στις παραλίες του Διαπόρου, στις Καβουρότρυπες, στην Τριστινίκα και στο Πόρτο Κουφό με τη λιμνοθάλασσα.
• Στην ενδοχώρα της Χαλκιδικής, γνωστότερος προορισμός είναι η Αρναία (ή Λιαρίγκοβα), σε υψόμετρο 600 μ., στις βόρειες πλαγιές του Χολομώντα. Έχει πλακόστρωτα στενά και μακεδονίτικα αρχοντικά με σαχνισιά. Το Μουσείο Υφαντικής (τηλ. 23723-51100) στην οικία Γιαννούδενας και το Ιστορικό-Λαογραφικό Μουσείο (τηλ. 23723-50100) που στεγάζεται στο λεγόμενο Γιατράδικο είναι δύο περιφερειακά μουσεία φτιαγμένα με πολύ μεράκι. Μη φύγετε εάν δεν δοκιμάσετε μουντοβίνα, απόσταγμα μελιού το οποίο έχει κατοχυρωθεί ως ΠΓΕ Ορεινής Χαλκιδικής.
• Πρωτεύουσα της Χαλκιδικής είναι ο Πολύγυρος των 7.700 κατοίκων, οι οποίοι ασχολούνται με τη γεωργία, την κτηνοτροφία και τον τουρισμό. Η χονδροελιά, το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο και το φυσικό χειροποίητο σαπούνι από λάδι είναι τα προϊόντα που έχουν συνυφαστεί με την περιοχή. Στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πολυγύρου (τηλ. 23710-22148) θα περιηγηθείτε με τη βοήθεια πολυμεσικών εφαρμογών σε εκθέματα που αποτυπώνουν την ιστορία της περιοχής από τα προϊστορικά μέχρι τα ρωμαϊκά χρόνια.
• Τα αρχαία Στάγειρα, νοτιοανατολικά της Ολυμπιάδας, είναι η πατρίδα του Αριστοτέλη, ο οποίος υπήρξε και δάσκαλος του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Η πόλη των Σταγείρων ιδρύθηκε από αποίκους της Άνδρου το 655 π.Χ. και συμμετείχε στην Α΄ Αθηναϊκή Συμμαχία. Σήμερα ο αρχαιολογικός χώρος προσελκύει επισκέπτες απ’ όλο τον κόσμο. Σε απόσταση 27 χλμ. από τα Στάγειρα βρίσκεται το Πρότυπο Αριστοτέλη, ένα υπαίθριο μουσείο αφιερωμένο στον Σταγειρίτη φιλόσοφο, με πειραματικά όργανα όπως είναι η πυξίδα, το τηλεσκόπιο, οι οπτικοί δίσκοι και το εκκρεμές, που βασίζονται σε νόμους του Αριστοτέλη και τα οποία επιτρέπουν στο κοινό να παίζει μαθαίνοντας, ταυτόχρονα, φυσική.
• Η Μεγάλη Παναγιά (Ρεβενίκια) είναι μια κωμόπολη στις υπώρειες του όρους Χτίκελα, ένα από τα δώδεκα Μαντεμοχώρια που αναπτύχθηκαν στη διάρκεια της οθωμανικής κατοχής λόγω των μεταλλείων αργύρου και μολύβδου. Σήμερα είναι ένας μεγάλος και ζωντανός οικισμός μέσα στο πράσινο, με διάσημα τα καζανέματα και τα γλέντια του φθινοπώρου. Κοντά στο χωριό βρίσκεται και το επισκέψιμο οινοποιείο Άκραθως (τηλ. 6980-545466).
• Η Βαρβάρα είναι ένα κεφαλοχώρι στην ενδοχώρα της Χαλκιδικής, σε καταπράσινο τοπίο, με ζωή χειμώνα καλοκαίρι, εστιατόρια, ψητοπωλεία και στέκια κρεατοφαγίας. Σε σχετικά κοντινή απόσταση βρίσκονται οι δίδυμοι καταρράκτες της Βαρβάρας, μέσα σε ένα πυκνό δάσος από ιτάμους.
• Η Ουρανούπολη, στις δυτικές ακτές του τρίτου ποδιού, απέναντι από το νησί της Αμμουλιανής, είναι το τελευταίο σκαλοπάτι της κοσμικής Χαλκιδικής πριν από το Άγιο Όρος. Εδώ λειτουργεί γραφείο προσκυνητών του Αγίου Όρους για την έκδοση των διαμονητηρίων. Ο βυζαντινός Πύργος Προσφορίου, πάνω στην παραλία, είναι ένας από τους καλύτερα σωζόμενους της Χαλκιδικής. Λίγο έξω από την Ουρανούπολη βρίσκεται η Μονή Ζυγού (Φραγκόκαστρο), η μοναδική που μπορούν να επισκεφθούν γυναίκες.
• Η Ορμύλια, επίσης στην ενδοχώρα της Χαλκιδικής, υπήρξε μετόχι της Μονής Δοχειαρίου του Αγίου Όρους. Λίγα χιλιόμετρα έξω από την κωμόπολη βρίσκεται το κοινόβιο Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, ένα γυναικείο μοναστήρι με αγρόκτημα με ελαιώνες και οπωροφόρα (μηλιές, αχλαδιές, πορτοκαλιές, μανταρινιές, βερικοκιές, ροδακινιές, ροδιές, κυδωνιές). Οι μοναχές λειτουργούν πολλά εργαστήρια, όπως ξυλογλυπτικής, βοτσαλωτά, υφαντική με ιεροραφείο. Η μονή είναι επισκέψιμη, τηλ. 23710-41278.
• Ο Ταξιάρχης (πρώην Λούκοβη) είναι οικισμός του Χολομώντα, με την εκκλησία του Αρχαγγέλου Μιχαήλ που είναι χτισμένη από ντόπια πέτρα. Το χωριό είναι γνωστό λόγω της ελατοκαλλιέργειας, με τα έλατα να πωλούντα ως χριστουγεννιάτικα δέντρα. Αξίζει μια βόλτα στα στενά, ανάμεσα σε παραδοσιακά αρχοντικά, όπως και η γευσιγνωσία μανιταριών και ντόπιας πίτας.
• Η Γαλάτιστα είναι μια κωμόπολη του δήμου Πολυγύρου, γνωστή λόγω του Πύργου της. Πρόκειται για ένα επιβλητικό βυζαντινό οικοδόμημα, φρούριο και παρατηρητήριο, το οποίο κάποτε πιθανώς να λειτούργησε και ως φυλακή.
Μη χάσετε
• Το Σπήλαιο Πετραλώνων (τηλ. 23730-73365), στους πρόποδες του όρους Κατσίκα, ανακαλύφθηκε το 1959. Εδώ βρέθηκαν, μεταξύ άλλων, λίθινα εργαλεία από χαλαζία και βωξίτη, που χρησιμοποιούνταν από τους παλαιολιθικούς ανθρώπους για την επεξεργασία της τροφής, αλλά και απολιθώματα ζώων, όπως αρκούδες των σπηλαίων και λύκοι. Το πιο σημαντικό εύρημα είναι το κρανίο των Πετραλώνων, από το οποίο λείπει μόνο ένα μέρος της οδοντοστοιχίας. Υπολογίζεται ότι ο Άνθρωπος των Πετραλώνων έζησε πριν από 550.000 έως 650.000 χρόνια.
INFO
Επιβιβαστείτε σε πλοιάριο για να κάνετε μια κρουαζιέρα στα δυτικά παράλια του Αγίου Όρους και να δείτε κάποιες από τις μονές του, όπως είναι η ρώσικη μονή του Αγίου Παντελεήμονος, η Σιμωνόπετρα, οι μονές Οσίου Γρηγορίου, Διονυσίου και Αγίου Παύλου, αλλά και σκήτες όπως είναι της Αγίας Άννας. Πληροφορίες για τις κρουαζιέρες θα βρείτε σε γραφεία της Ουρανούπολης.
INFO
Ο λόφος της Σάνης θα υποδεχτεί και φέτος το Sani Festival, από τις 11 Ιουλίου έως τις 23 Αυγούστου, με εκπληκτικά μουσικά δρώμενα: κουβανέζικη μουσική, τζαζ με την υπέροχη Norah Jones, συναυλίες με την Gloria Gaynor, τους Gipsy Kings και τη Λίνα Νικολακοπούλου.
