Ανακαλύψτε το Κυκλαδονήσι με τα κρυστάλλινα νερά και το πράσινο, ένα σπήλαιο που διαχρονικά λειτουργούσε ως καταφύγιο για τους κατοίκους και τις ιαματικές πηγές που έθεσαν τα θεμέλια του ιαματικού τουρισμού στην Ελλάδα. Βουτήξτε στην περίφημη δίδυμη παραλία της Κολώνας, δοκιμάστε σφουγγάτα και να χορέψτε συρτό και μπάλο ζευγαρωτό.

Τι να κάνετε
• Χώρα της Κύθνου είναι η Μεσαριά, ένας οικισμός στην καρδιά του νησιού, με στενά σοκάκια, τυπικά λευκά αιγαιοπελαγίτικα σπίτια και άλλα με κεραμοσκεπές. Η Μεσαριά έχει μια γοητεία που εκφράζει γενικότερα την Κύθνο, ένα νησί με πιο εύφορο τοπίο και αρχιτεκτονική με περισσότερη ποικιλία. Λίγο έξω από τη Χώρα βρίσκεται η μονή Παναγίας του Νίκους, που χτίστηκε μεταξύ 16ου-17ου αιώνα πάνω σε ερείπια αρχαίου ναού. Μεγάλο είναι το πανηγύρι της τον Δεκαπενταύγουστο.
• Το λιμάνι του νησιού είναι ο Μέριχας, ένας μικρός και αμιγώς τουριστικός οικισμός στα δυτικά. Πέντε χιλιόμετρα μακριά βρίσκεται η Δρυοπίδα, ένα ατμοσφαιρικό χωριό με την εκκλησία του Αγίου Μηνά, το υπαίθριο θεατράκι που φιλοξενεί καλοκαιρινά γλέντια και το σπήλαιο Καταφύκι (τηλ. 22810-32250), με τις στοές μεταλλείου, όπου κατέφευγαν οι κάτοικοι προκειμένου να προστατευθούν από Φράγκους, Οθωμανούς και άλλους επιδρομείς.
• Τα Λουτρά είναι παραθαλάσσιος οικισμός στο βόρειο κομμάτι της Κύθνου, με αρκετά καταλύματα. Οι θερμές πηγές της περιοχής, που ήταν γνωστές ήδη από τα ρωμαϊκά χρόνια, έδωσαν στο νησί το δεύτερο όνομά του: «Θερμιά». Σε αυτόν εδώ τον τόπο μπήκαν τα θεμέλια για τη μετέπειτα ανάπτυξη του ιαματικού τουρισμού στην Ελλάδα. Η ιστορία θέλει τη βασίλισσα Αμαλία να ταλαιπωρείται στην προσπάθειά της να τεκνοποιήσει και το επιτελείο της από Βαυαρούς γιατρούς να επιλέγει τις ιαματικές πηγές των Λουτρών ως θεραπεία για την υπογονιμότητα.

• Σημαντικό θρησκευτικό τοπόσημο είναι η Παναγία Κανάλα, στη νοτιοανατολική πλευρά της Κύθνου. Toν Δεκαπενταύγουστο πραγματοποιείται εδώ μεγάλο πανηγύρι.
• Η δίδυμη παραλία της Κολώνας είναι η διασημότερη της Κύθνου, σε ένα σχετικά δυσπρόσιτο σημείο στο βορειοδυτικό κομμάτι. Από δίπλα και η όμορφη παραλία της Φυκιάδας. Απολαυστική είναι η Απόκρουση, η Επισκοπή, τα Μαρτινάκια κοντά στον Μέριχα, τα Φλαμπούρια με σήμα κατατεθέν την Παναγία Φλαμπουριανή, ο Άγιος Δημήτριος τέρμα νότο, η παραλία Σιμουσί με φόντο τις κυκλαδίτικες ξερολιθιές και ο Άγιος Σώστης.
Μη χάσετε
• Το Κάστρο της Ωριάς, στη βόρεια Κύθνο, είναι ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα του νησιού. Πρόκειται για τη μεσαιωνική πρωτεύουσα, έδρα της ιταλικής φεουδαρχικής οικογένειας Gozzadini, οι οποίοι κυριάρχησαν στο νησί από το 1337 έως το 1617. Το κάστρο καταστράφηκε από τον στόλο του Τούρκου πειρατή Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα το πρώτο μισό του 16ου αιώνα. Η Ωριά εγκαταλείφθηκε οριστικά γύρω στα 1570, όταν πρωτεύουσα έγινε η Μεσαριά. Σήμερα, στο κάστρο σώζονται ερείπια τειχών, κατοικιών και λίγες εκκλησίες, ενώ επιβιώνει ως τις μέρες μας ένας θρύλος σχετικά με την ωραία κόρη του διοικητή που από απερισκεψία της άφησε την πόρτα ανοιχτή, με αποτέλεσμα να καταλάβουν το κάστρο οι Τούρκοι. Εκείνη, όταν κατάλαβε τι είχε συμβεί, από τη στεναχώρια της έπεσε από το βράχο και σκοτώθηκε.

INFO
• Δοκιμάστε φρέσκα ψάρια, κρεατικά και λουκάνικα, παξιμάδια, άσπρο τυρί τρίμμα ή κοπανιστή, σφουγγάτα (τυροκροκέτες) με παραδοσιακό ξινό τυρί, στραπατσάδα με κολοκυθάκια. Αν τύχει να βρεθείτε σε γάμο, θα απολαύσετε κοκκινιστό κρέας με πατάτες. Κορυφαίο θεωρείται το μέλι, τα παστέλια και τα αμυγδαλωτά της Κύθνου.
• Οι Θερμιώτες λατρεύουν την τσαμπούνα, το βιολί και το λαούτο. Τα γλέντια τους ξεκινούν με τραγούδια της τάβλας και συνεχίζουν με καλαματιανό, συρτό και μπάλο που χορεύονται ζευγαρωτά (άντρας-γυναίκα) και καρσιλαμά με εντυπωσιακές φιγούρες.