Επισκεφτείτε τη για να γνωρίσετε έναν τόπο με αρχιτεκτονική του παράδοση από την πρόσφατη ιστορία των Δωδεκανήσων, να κολυμπήσετε στα καθαρά νερά του και να λάβετε μέρος σε ένα καλοκαιρινό φεστιβάλ αφιερωμένο στις πανσελήνους.

Τι να κάνετε
• Να ξεκινήσετε από τον παραδοσιακό οικισμό της Αγίας Μαρίνας, που μαζί με τις συνοικίες Πλάτανο και Παντέλι συνθέτουν την πρωτεύουσα της Λέρου. Στον Πλάτανο, που λειτουργεί ως αυτόνομη συνοικία, θα δείτε το Δημαρχείο, την πρώην μητρόπολη της Αγίας Παρασκευής, τα διώροφα αρχοντικά –του Κανδιέλλου και του Αντωνέλλου– ανάμεσα στα σοκάκια, τα λευκοβαμμένα καλοκαιρινά μαγαζιά. Επιβλητικό είναι το βυζαντινό Κάστρο Παντελίου με την Παναγία του Κάστρου και το Εκκλησιαστικό Μουσείο, λίγο έξω από τον οικισμό – επί Ιπποτοκρατίας ενισχύθηκαν οι οχυρώσεις του. Ξεχωρίζει επίσης ο φάρος της Αγίας Μαρίνας, οι ανεμόμυλοι στο Απιτύκι και ο αλευρόμυλος, χαρακτηριστικό δείγμα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής των αρχών του 20ού αιώνα.
• Τα Άλινδα είναι ένας παραλιακός οικισμός της ανατολικής Λέρου, με παράδοση στον τουρισμό, αφού εδώ χτίστηκε το πρώτο ξενοδοχείο της Λέρου, το 1923. Στον διατηρητέο μεσοπολεμικό Πύργο Μπελλένη, που χτίστηκε σαν καλοκαιρινή κατοικία του ομογενή Παρίση Μπελλένη και φιλοξενεί το Ιστορικό-Λαογραφικό Μουσείο (τηλ. 22470-25040).

• Μεγάλος πρωταγωνιστής της Λέρου είναι ο οικισμός Λακκί, που χτίστηκε επί Ιταλοκρατίας, ως βάση του ιταλικού ναυτικού στα Δωδεκάνησα. Εποικίστηκε από μέλη του ιταλικού στρατού και λεγόταν Πόρτο Λάγκο, μέχρι το 1947 και την ένωση των Δωδεκανήσων με την Ελλάδα οπότε πήρε το σημερινό του όνομα. Ο ιταλικός ρασιοναλισμός ήταν ένα από τα αρχιτεκτονικά ρεύματα που ήρθαν και ρίζωσαν αναπάντεχα σε αυτήν τη γωνιά του Αιγαίου. Ακόμα και σήμερα το Λακκί ξεχωρίζει λόγω της ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής του.
• Ο Δρυμώνας, με το μικρό παραθαλάσσιο εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου και τον πετρόχτιστο ναό της Παναγίας της Γουρλομάτας του 14ου αιώνα, αλλά και η Γούρνα, η Καμάρα και η Κόκκαλη είναι κάποια ακόμα από τα χωριά της.
• Βουτήξτε στην αμμουδερή παραλία Παντέλι, στον οργανωμένο Ξηρόκαμπο και στον ορμίσκο της Παναγίας Καβουράδενας, στη σκιερή παραλία Μπελεφούτης, στο Κριθώνι, στα Δυο Λισκάρια, στην οργανωμένη Γούρνα, στον Βρωμόλιθο, στην Άλινδα, στην οικογενειακή Αγία Μαρίνα.

Μη χάσετε
• Το πολεμικό Μουσείο του Τούνελ Μερικιάς (τηλ. 22470-22109) στεγάζεται μέσα στο αποκατεστημένο καταφύγιο πυροβολικού του Β΄ Π.Π. και παρουσιάζει την πολεμική ιστορία του νησιού μέσα από μια συλλογή με όπλα, στολές, ντοκουμέντα και ιστορίες αντίστασης
INFO
Η Λέρος παραδοσιακά έχει ένα πλούσιο πολιτιστικό καλοκαιρινό πρόγραμμα, που ξεκινάει από τον Ιούλιο με τη γιορτή της πολιούχου της πρωτεύουσας, Αγίας Μαρίνας, στις 17 Ιουλίου, το πανηγύρι της Παναγίας του Κάστρου τον Δεκαπενταύγουστο, και το πανηγύρι του Αγίου Φανουρίου στις 27 Αυγούστου στον Ξηρόκαμπο. Τη γιορτή του κρασιού και του αμπελουργού (Αύγουστος) και τη γιορτή του ψαρά (Σεπτέμβριο), αλλά και το Φεστιβάλ Λέρικης Κουζίνας στον Δρυμώνα (Αύγουστος). Ιδιαίτερο είναι το Φεστιβάλ Τριών Φεγγαριών που διοργανώνεται τις μέρες με πανσέληνο στους τρεις μήνες του καλοκαιριού.