Η Αμφίκλεια (παλιότερα Αμφίκαια και σήμερα Δαδί) βρίσκεται πολύ κοντά στην Αθήνα, σχεδόν δυόμιση ώρες με το αυτοκίνητο, και τα τελευταία χρόνια αποτελεί έναν από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς στον Παρνασσό. Μακριά από τον μαζικό τουρισμό της Αράχοβας, χτισμένη σε υψόμετρο 400 μέτρων στους βορειοανατολικούς πρόποδες του Παρνασσού, ο οικισμός της Φθιώτιδας συγκεντρώνει όλα τα χαρακτηριστικά ενός γραφικού καταφυγίου πολύ κοντά στο χιονοδρομικό Παρνασσού (θέση Φτερόλακκα).
Τα παραδοσιακά κτίρια, τα καλντερίμια, τα αρχοντικά, οι πετρόχτιστες βρύσες και οι μικρές πλατείες κάτω από τα πλατάνια, οι φιλόξενοι ξενώνες, τα μνημεία και, φυσικά, το καλό και προσιτό φαγητό κερδίζουν τις εντυπώσεις του ταξιδιώτη από την πρώτη, κιόλας, επίσκεψη.
Η περιοχή είναι γνωστή για τα περίφημα ντόπια κρεατικά, τις χωριάτικες πίτες, τα χειροποίητα ζυμαρικά και τα ανεπανάληπτα γαλακτοκομικά προϊόντα. Άλλωστε, η Αμφίκλεια είναι μια καλή ευκαιρία να γνωρίσετε τις αυθεντικές ρουμελιώτικες γεύσεις, που θα σας κάνουν να επιστρέφετε ξανά και ξανά στον Παρνασσό.
Νέοι άνθρωποι που άφησαν την πόλη για να ξεκινήσουν μια νέα ζωή στην επαρχία αλλά και παλιές οικογένειες της Αμφίκλειας, που φροντίζουν χρόνια για τη διατήρηση της γαστρονομίας του τόπου, συνθέτουν την εικόνα του γευστικού τοπίου που θα συναντήσετε. Συγκεντρώσαμε, λοιπόν, τα καλύτερα στέκια για να ανακαλύψετε τις πιο νόστιμες γεύσεις της περιοχής.
Ταβέρνα «Καλιφόρνια»
Πρόκειται για τη θρυλική ταβέρνα του χωριού, η οποία έχει μεγαλώσει γενιές και γενιές. Δεν γίνεται να περνάτε από την Αμφίκλεια για τα γύρω χωριά ή για το χιονοδρομικό ή να μένετε κάποιες μέρες εκεί, και να μην δοκιμάσετε το σπιτικό φαγητό στην «Καλιφόρνια». Το όνομα μπορεί να σας ξενίσει για αρχή, αλλά όλα εξυπηρετούν την ιστορία της δημιουργίας της. «Είναι οικογενειακή επιχείρηση, η οποία ξεκίνησε από τον Άγιο Ανδρέα στη Λαμπρινή στην Αθήνα, το 1982», λέει ο γιος της οικογένειας και ιδιοκτήτης Γιώργος Ποζιός, που συνεχίζει την παράδοση τόσων χρόνων μαζί με την αδερφή του Ρίτσα και, φυσικά, τους γονείς τους. Αν και πηγαίνω χρόνια στην Καλιφόρνια στην Αμφίκλεια, δεν γνώριζα μέχρι τώρα ότι λειτούργησε, αρχικά, ως πιτσαρία που προσέφερε, αποκλειστικά, πίτσα και μακαρονάδα. Το 1997 μεταφέρθηκε στον Παρνασσό συνεχίζοντας μέχρι και σήμερα την πορεία τριάντα χρόνων στη Φθιώτιδα.
«Στην Αμφίκλεια οι μισοί κάτοικοι είναι ντόπιοι και οι υπόλοιποι προέρχονται από τα Κουμπουριανά Καρδίτσας. Όταν, πριν από τη χούντα, έγινε μια προσπάθεια μετακίνησης από εκείνους τους οικισμούς προς τα εδώ, αποφασίσαμε να εγκατασταθούμε στην Αμφίκλεια», εξιστορεί ο Γιώργος, φτάνοντας μέχρι και το περιβόητο όνομα «Καλιφόρνια». «Ο πατέρας μου είχε επιρροές από την Αμερική. Είναι δημοτικός τραγουδιστής και στο παρελθόν ταξίδευε πολύ συχνά μαζί με μεγάλη ορχήστρα σε διάφορα πανηγύρια στο εξωτερικό. Έτσι, θέλοντας να κρατήσει ζωντανές τις μνήμες από τα όμορφα αυτά ταξίδια και τις πιτσαρίες στην Αμερική, ονόμασε την επιχείρηση –και παλιά πιτσαρία- “Καλιφόρνια”. Επειδή, λοιπόν, στην Αθήνα είχε αποκτήσει φήμη, κρατήσαμε το όνομα και στην Αμφίκλεια».
Η οικογενειακή φιλοξενία στην «Καλιφόρνια» ξεκινάει από τον ζεστό χώρο με τον παλιό όμορφο πίνακα με τα σκυλιά, σήμα κατατεθέν του μαγαζιού, που βρίσκεται πάνω από το τζάκι, και φυσικά καταλήγει στην κουζίνα. Εδώ όλα μαγειρεύονται από τους γονείς και ιδιοκτήτες της ταβέρνας. Το φαγητό είναι καθαρά «μαμαδίστικο» και ποιοτικό και οι μερίδες γενναιόδωρες και βουνίσιες. Όλα είναι φρεσκομαγειρεμένα και ετοιμάζονται ανάλογα με τον κόσμο. Γι’ αυτό και κάποιες μέρες οι επιλογές είναι πιο περιορισμένες. Οι ντόπιοι από την Αμφίκλεια και τα γύρω χωριά επιλέγουν κατά βάση μαγειρευτό φαγητό και το μενού μπορεί να ποικίλει, ακολουθώντας την εποχή. Τον χειμώνα ξεχωρίζει η παραδοσιακή σούπα με γίδα βραστή, ενώ οι λαχανοντολμάδες σερβίρονται κοντά στις γιορτές. Ο κόκορας κοκκινιστός και οι κεφτέδες με σάλτσα είναι δυο πιάτα που γίνονται ανάρπαστα, όπως και ο πατσάς για τους μερακλήδες. Η φασολάδα και οι γίγαντες, επίσης, συγκαταλέγονται στα top πιάτα.
Μετά από τις δραστηριότητες στο βουνό, οΓιώργος με πληροφορεί ότι οι σούπες έχουν φοβερή ζήτηση, όπως η μοσχαρόσουπα, την οποία την προτείνω κι εγώ ανεπιφύλαχτα, Να την απολαύσετε με μπόλικο μπούκοβο. Όλοι οι φίλοι μου επιστρέφουν ξανά και ξανά στην «Καλιφόρνια» για τη συγκεκριμένη μοσχαρόσουπα. «Φυσικά, ο πατέρας μου, ο Βαγγέλης Ποζιός, είναι μάστερ στα ψητά κρέατα, ενώ αξίζει να δοκιμάσετε και τα μπιφτέκια μας, που ζυμώνονται με δυόσμο, μαϊντανό και σπιτικό μεράκι», προσθέτει. Όλες οι πρώτες ύλες προέρχονται από γνωστούς παραγωγούς της οικογένειας στη Λαμία, τη Λιβαδειά και την Χαλκίδα. Εγώ, πάντως, κάθε φορά που φεύγω από τον Παρνασσό προμηθεύομαι από την Καλιφόρνια την ανεπανάληπτη σπιτική –και απίστευτα χορταστική- χορτόπιτα της κας Ρούλας Ποζιού, φτιαγμένη με τα άγρια χόρτα του τόπου, που με συντροφεύει σε όλη τη διαδρομή και μου θυμίζει να επιστρέψω σύντομα στο χωριό.
Εστιατόριο – Μεζεδοπωλείο «Μη σε Μέλλει»
Περιπλανώμενοι στον γραφικό οικισμό της Αμφίκλειας, και ανεβαίνοντας πιο ψηλά, λίγο πριν την πάνω πλατεία βρίσκεται το ζεστό μεζεδοπωλείο «Μη σε Μέλλει». Εκεί με περιμένει ο Ιωάννης Καμπαξής, ιδιοκτήτης του χώρου. Από τα πρώτα λεπτά της κουβέντας μας, καταλαβαίνω πως πρόκειται για έναν νεαρό άνθρωπο που αγαπά τον τόπο και επιχειρεί με πάθος γι’ αυτόν. Μου εξηγεί ότι κατάγεται από την Αμφίκλεια και ότι το πατρικό του σπίτι είναι λίγο πιο δίπλα.
«Το μαγαζί ήταν η αφορμή για να εγκατασταθώ μόνιμα στον τόπο μου», ομολογεί. Παραδέχεται, βέβαια, ότι ερχόμενος από την Αθήνα, στην αρχή η προσαρμογή ήταν λίγο δύσκολη. «Τα δύο πρώτα χρόνια μού έλειπαν οι φίλοι μου, η οικογένειά μου, οι συνήθειές μου και η γειτονιά που μεγάλωσα στην Αθήνα. Με τον καιρό έμαθα σε αυτό τον καινούριο τρόπο ζωής, και, πραγματικά, δεν τον αλλάζω. Η ζωή στην Αμφίκλεια και στην περιοχή σου δίνει ψυχική ηρεμία, έδαφος για άθληση και δραστηριότητες στη φύση, όπως σκι και πεζοπορία. Κάτι κερδίζεις κάτι χάνεις, αλλά ο τόπος και το βουνό θα σου χαρίσουν πολλά».
Αυτή η μικρή εισαγωγή θα μου υπενθυμίσει πόσα κερδίζουμε κοντά στη φύση και πως οι πόλεις δεν κατοχυρώνουν πάντα το κλειδί της επιτυχίας μας. Το νέο ξεκίνημα του Ιωάννη με το «Μη σε μέλλει» είναι ένα ζωντανό παράδειγμα. Τον παρατηρώ να τρέχει –όσο προσπαθεί να κάνουμε ανενόχλητοι και τη συνέντευξη- για τις συνεννοήσεις λίγο πριν το άνοιγμα του μαγαζιού, και συνειδητοποιώ ότι αφιερώνει ενέργεια και φροντίδα σε αυτό. Κάθε πελάτης είναι ξεχωριστός εδώ και το καταλαβαίνει από την προσεγμένη διακόσμηση του παραδοσιακού χώρου, τις ζεστές γωνιές με τα άνετα καθίσματα όπου θα φωλιάσουν παρέες μέχρι αργά το βράδυ, την καλή μουσική και το τζάκι που «συντροφεύει» με θαλπωρή τις ιστορίες των επισκεπτών.
«Το φαγητό βασίζεται στο κρέας, μια που βρισκόμαστε και στον Παρνασσό, και όλα τα προϊόντα μας προέρχονται από φάρμες της Στερεάς Ελλάδας. Θα πρότεινα κάποιος να δοκιμάσει κόκορα ή μοσχαράκι με μακαρόνια και φρεσκοτριμμένη γραβιέρα, το μπιφτέκι ή το φιλέτο προβατίνας, μια και φημίζεται η περιοχή», αναφέρει ο Ιωάννης, που και ίδιος μαγειρεύει αρκετά στο «Μη σε μέλλει». «Πολύ συχνά φτιάχνουμε και δικές μας χυλοπίτες από αγνά υλικά. Προμηθεύτηκα αυγά από τα κοτέτσια της περιοχής και γάλα φρέσκο από τον σύζυγο της μαγείρισσάς μας που έχει κοπάδι. Έτσι, οι χειροποίητες χυλοπίτες μας έγιναν ανάρπαστες». Μπορείτε να συνδυάσετε το φαγητό σας με ξεχωριστά κρασιά από τον τοπικό αμπελώνα, αλλά και με ζεστό ρακόμελο και οινόμελο, για τα οποία είναι πασίγνωστο το μαγαζί.
Οι εκλεκτοί φούρνοι της Αμφίκλειας
Φούρνος Σκορδά «Ο Άρτος ο Επιούσιος»
Τριγυρνώντας στην Αμφίκλεια, δεν πρέπει να παραλείψετε την επίσκεψη στους φούρνους του τόπου, για να γευτείτε τις τοπικές χωριάτικες πίτες και το ζυμωτό ψωμί. Άλλωστε, ο τόπος φημίζεται για τις ρουμελιώτικες πίτες και τον άρτο.
Κάντε μια πρώτη στάση στον φούρνο «Σκορδάς – ο άρτος ο επιούσιος». Στην ανηφορίτσα μετά την κάτω πλατεία που οδηγεί στην άνω μεριά του χωριού στα αριστερά σας, θα αρχίσουν να μοσχομυρίζουν οι φρεσκοψημένες πίτες και τα γλυκά εδέσματα. Δεν έχετε επιλογή, παρά να ακολουθήσετε την όσφρησή σας. Στο αρτοποιείο με υποδέχονται τα αδέλφια Νικόλαος και Γεώργιος Σκορδάς με διάθεση να μου δείξουν το εργαστήριο και όλα τα νόστιμα εδέσματα που ετοιμάζουν καθημερινά. Με ενημερώνουν ότι ο φούρνος λειτουργεί από το 2017 και στην επιχείρηση επικεφαλής είναι, κυρίως, ο πατέρας Σκορδάς και τα δύο αδέλφια. Ο Γεώργιος, μάλιστα, σπούδασε μαγειρική και αρτοποιία, αποτελώντας την αφορμή για τη δημιουργία του φούρνου. «Είμαστε από την Αμφίκλεια, μένουμε εδώ και διατηρούμε τα χωράφια μας με το δικό μας σιτάρι, από το οποίο φτιάχνονται και όλα τα αροσκευάσματά μας», λέει ο Νικόλαος παροτρύνοντάς με δοκιμάσω χωριάτικο ψωμί με προζύμι.
Σειρά έχουν οι σπανακόπιτες και οι τυρόπιτες, που είναι χειροποίητες και εξαφανίζονται με το βγουν από τον φούρνο. Το φύλλο είναι τραγανό και η γέμιση πλούσια. Σας πληροφορώ ότι το μέγεθος της πίτας αναλογεί με ένα κανονικό γεύμα. Αν επιθυμείτε κάτι πιο ιδιαίτερο, δοκιμάστε σπιτική πίτσα, μπιφτεκόπιτα ή ζαμπονοτυρόπιτα, αλλά και κουρού ή κασερόπιτα.
Παρατηρώ τους πελάτες να μπαινοβγαίνουν και να κάνουν ουρές για όποιες πίτες έχουν απομείνει για την ημέρα, καθώς όλα είναι φουρνιστά και φρέσκα. «Καθημερινά, επίσης, παρασκευάζουμε λουκουμάδες, κρουασανάκια και σταφιδόψωμο», προσθέτει ο Νικόλαος. Φεύγω με τα χαμόγελα των αδελφών Σκορδά και ένα κουτί κεράσματα. Δυο νέοι άνθρωποι με όρεξη για έναν φούρνο που δημιούργησαν με πάθος για τον άρτο και την Αμφίκλεια. Σίγουρα, ο φούρνος «Ο Άρτος ο επιούσιος» θα γίνει η πιο χορταστική στάση σας αν αναζητάτε πρωινό στο χέρι και βόλτα στο χωριό ή αν είστε περαστικοί για τα γύρω χωριά και για το χιονοδρομικό κέντρο Παρνασσού.
2234 022602
Φούρνος Τσάφος
Στην αρχή του χωριού, από την άλλη, θα συναντήσετε τον αρκετά παλιό φούρνο του Τσάφου. Από εδώ οι ντόπιοι προμηθεύονται το χωριάτικο λευκό ψωμί της ημέρας με το διακριτικά πασπαλισμένο σουσαμάκι του, κουλουράκι για τον δρόμο, αλλά και λαχταριστό λουκουμά με τη ζάχαρη να λιώνει στο στόμα μαζί με την αφράτη και μοσχομυριστή ζύμη του. Επιπλέον, όμως, στον συγκεκριμένο φούρνο οι κάτοικοι ψήνουν ή μαγειρεύουν το φαγητό τους.
Όταν φτάνω, με υποδέχονται ταψιά με φρεσκοψημένο κρέας με πατατούλες, φραντζόλες που μπαίνουν στον φούρνο και, φυσικά, όλη η οικογένεια του Γεωργίου Τσάφου. Ο πατέρας δεν αφήνει ποτέ τη δουλειά να περιμένει. Οπότε, μαθαίνω όλες τις πληροφορίες από τον γιο, που με χαμόγελο τυλίγει, ταυτόχρονα, τα αχνιστά ψωμάκια. Αν παραμείνετε στην Αμφίκλεια, το κλασικό ψωμί του Τσάφου αξίζει να έχει μια θέση στο χωριάτικο τραπέζι σας, διαφορετικά προμηθευτείτε μια-δυο φραντζόλες για την επιστροφή. Η σφιχτή ψίχα του και η λεπτή και τραγανή κόρα, αν παραμείνουν στο ψυγείο, κρατούν την φρεσκάδα τους και για τις επόμενες μέρες.
2234022653
